Başta İstanbul olmak üzere bazı büyükşehirlerdeki marketlerde salatalığın yüksek fiyatı tartışmalara neden oldu. Alanyalı üreticiler seradan tezgaha gelen fiyat artışını yol masrafları, pano gibi nedenlere bağlıyor. Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe de bu konuda üreticinin sorumluluğunun olmadığını düşünüyor.
“Malları topladıktan sonraki üçüncü ayda cebimize para gelmeye başlıyor.”
Üretici Cafer Bozkurt, ailece salatalık yetiştirdiklerini ancak emeklerinin karşılığını alamadıklarını belirterek, “Buradan malları arabaya yüklüyorum. Oradan tekrar indirilip diğer arabaya yükleniyor. Araç.İstanbul’a varıncaya kadar 3-4 kez elden geçiyor.Mallar hava yoluyla İstanbul’a inmiyor.Aileler oraya varıncaya kadar bundan ekmek yiyecek.Aracın bu malı alması için yakıt, yükleme ve boşaltma ihtiyacı var. Bu ürün bize bir ay boyunca ekmek vermiyor, bir ay sonra toplamaya başlıyoruz, üçüncü ayda para cebimize girmeye başlıyor, buna hak kazanma şansımız yok, salata aktif hale geliyor. Akşam saatlerinde ise “Akşam hava sıcaksa, toprak da sıcaksa üründen aynı verimi alırız. Aksi halde verim alma şansımız olmayacak. Ürüne zarar vermesin diye ilaç kullanıyoruz. Kullandığımız ilaç öldürmüyor. İstediğimiz tek şey var; Bize verilen kimyasal ürünler ürünlerimizi toplamalıdır. Buradaki çiftçiler, “Eserleri toplayıp İstanbul’a gönderiyor. Vatandaşlar bunun piyasada çok değerli olduğunu söylüyor” dedi.
“Büyükşehirlerde yüksek fiyatlarla satılmasından üretici firma sorumlu değildir.”
Alanya Ziraat Odası Başkanı Tahir Göktepe, “Üreticiler hem yaz hem de kış aylarında büyük bir emekle üretim yapıyor. Büyükşehirlerde bazen domates, salatalık gibi kış şartlarında üretimi zor olan ürünlerden şikayetçi oluyorlar. Üretici çıkış fiyatı ile satış fiyatı arasındaki farkın iki katı. Kış aylarında, ürünlere bitki besin maddesi uygulanması nedeniyle domates, salatalık ve patlıcan üretiminde daha fazla enerji harcandığından işçilik maliyetleri yüksektir. Daha çok yakıt tüketiliyor, daha çok yakıt kullanılıyor.Bunun karşılığında daha az ürün elde ediliyor.Ocak ve nisan aylarını dikkate aldığımızda ürünün dörtte biri alınıyor.Bu da salatalığın fiyatı 23 lira civarında olan fabrika çıkış fiyatı. Sezonluk kilo 30 lira civarında.Büyükşehirlerdeki market,pazar ve manavlarda bu fiyat 70 liraya kadar çıkabiliyor.Bundan üretici sorumlu değil.Bu fiyat farkının kontrol edilmesi gerekiyor. Çünkü üreticiler aslında maliyetin çok altında fiyatlara satıyorlar. satış yapıyor. Her zaman istediğimiz, üreticileri koruyacak bir taban fiyat uygulamasıdır. Tüketicilerin bu kadar yüksek adette ürün tüketmemesi gerekiyor. Burada üretilen işin maliyeti 30 lira. Birim maliyeti 20 liranın üzerinde. Salatalık gibi üretimi zor olan ve sofralara 70 liraya giden ürünlerden üreticiler sorumlu tutulmamalı. Kış aylarında üretim çok daha zorlaşıyor. Bu bakımdan üreticiyi koruyacak taban fiyat, tüketiciyi koruyacak tavan fiyat uygulanmalıdır. “Artışın yüzde 100’ün üzerine daraltılması için bir denetim yapılması gerektiğini düşünüyoruz.”
“Fiyatlar yüksek olmasına rağmen ürünler tükeniyor”
Salatalık fidanlarını 20 Ekim’de diktiğini ve haziran ayında sökeceğini belirten üretici Kadir Sayın (49), “Şu an fiyatlar iyi olmasına rağmen sezon başında salatalığı 1 liradan sattık. Fiyatlar arttı” dedi. ama tonajlarımız azaldı. Kış aylarında olduğumuz için salatalık yetiştirmek daha zor. Geceleri soba yakıyoruz. Fiyatlar yüksek olmasına rağmen işler bitiyor. Salatalıkları topladıktan sonra, Bir süre meyve toplayamayacağız. Yeni çalışmalarımız çıkana kadar fiyatlar yine düşecek. Bu fiyatlar olmazsa israf etmiş oluruz. Dün 5 bin TL’ye gübre aldım. Daha fazla gübre alacağız. Ek organik sağlıyoruz. “Yani bu fiyatlar şu anda normal. Bugünlerde bu fiyatlarla satış yapmazsak üretici tükenecek” dedi.
“Salatalığın kilosu 20 lira civarında”
Üretici Erdal Sayın (52), “Salatalığın kilosu 20 lira. Sezon başında 1 kilo salatalığı 3 TL ile 1 TL arasında satıyorduk. Şu anki fiyatlar bizi tatmin ediyor ama boşa harcadık” dedi. Sezon başında 1 çuval gübre 2500 TL. Bunları sürekli kullanıyoruz. Bitki besleyicilerimiz var onları da kullanıyoruz. Bunların hepsi maliyet. Isınmak için soba yakıyoruz. Odun ve kömür pahalı. . Bu sezon tonajımız çok düşük. Dekardan 500 ila 700 kilo salatalık hasadı yapıyoruz. Maliyet hesapladığımızda bu fiyatlar bize göre düşük. Tüketiciye değerli görünebilir. “İş yok, iş yok” aynı zamanda günlük personeldir. Üstelik Kumluca Toptancı Hali’ne günlük 50 tondan fazla salatalık girmiyor. Bu fiyatlar bizi ancak kurtarır” dedi. – ANTALYA
